Ceramika dla dzieci – tak jak w przypadku pozostałych aktywności w przedszkolu Montessori, tu również stawiamy na samodzielność. Podczas zajęć ceramicznych nie jest istotny efekt, lecz sam proces pracy z gliną, zabawa, nieskrępowana kreatywność i samodzielne doświadczanie.
Samodzielność, twórczość i zabawa ważniejsze, niż efekt
Pani Karolina prowadząca zajęcia omawia techniki modelowania i dekoracji, różne gatunki gliny i szkliwa, prezentuje różnorodne materiały i narzędzia służące do zdobienia prac oraz daje dzieciom wskazówki. Jednak nie ocenia efektu, nie krytykuje, ani nie poprawia prac po dzieciach.
Tu nie ma sytuacji, kiedy coś się „nie udało” – takie słowa nigdy nie padają z ust nauczyciela (jedynie w przypadku, gdy elementy pracy są zbyt drobne i mogą zgubić się lub popękać podczas wypalania, nauczyciel delikatnie naprowadza dziecko).
Ceramika dla dzieci i elementy art-terapii
Niektórym dzieciom z zaburzeniami integracji sensorycznej (zwłaszcza z nadwrażliwością dotykową) początkowo trudno przekonać się do gliny. Dzieciom może przeszkadzać zarówno intensywny zapach tego materiału („glina śmierdzi błotem”), jak i lęk przed pobrudzeniem rączek. Zajęcia ceramiczne pomagają przełamywać te lęki. Dzieci na początku są pomocnikami nauczyciela, a stopniowo same wykazują zainteresowanie i chcą aktywnie uczestniczyć w lepieniu. Uczą się jak oswoić i ujarzmić glinę. Pomimo, że początkowo wydawała im się materiałem mało atrakcyjnym, wraz z rozwojem umiejętności dzieci przełamują się i przekonują, że można wyczarować z niej prawdziwe cudeńka.
Ceramika dla dzieci – korzyści dla rozwoju dzieci
Praca z gliną wpływa korzystnie na harmonijny rozwój dzieci. Ugniatanie, wałkowanie, formowanie i ozdabianie gliny to doskonałe wsparcie rozwoju małej motoryki dziecięcych dłoni i przygotowanie m.in. do nauki pisania. Jak wspomnieliśmy wyżej, to również cenne doświadczenie sensoryczne, które znakomicie stymuluje układ nerwowy.
Ponadto praca z gliną wycisza, uczy cierpliwości, umożliwia doskonalenie umiejętności koncentracji.
Z kolei z twórczego punktu widzenia, zajęcia ceramiczne rozwijają wyobraźnię i ekspresję plastyczną. Podczas zajęć dzieci wykorzystują specjalistyczne narzędzia, a także przedmioty z recyklingu. Dzięki temu uczą się znajdować nowe, kreatywne zastosowanie dla przeróżnych przedmiotów codziennego użytku.
Na naszych zajęciach dzieci mają również okazję „dotknąć” historii ceramiki. Poznają trzy najbardziej popularne metody formowania gliny: formowanie z kuli, wałeczkowanie oraz tworzenie z plastra. Dowiadują się, że garncarstwo to jedno z najstarszych rzemiosł, wykorzystywane do tworzenia przedmiotów codziennego użytku oraz ozdób, a wyroby ceramiczne znajdowane przez archeologów to wspaniałe źródło wiedzy o dawnych kulturach.
Ceramika dla dzieci – etapy pracy z gliną
Praca z gliną składa się z kilku etapów (w zależności od efektu, jaki planujemy uzyskać):
- Praca z gliną w formie surowej (wyrabianie, formowanie, dekorowanie) – na tym etapie przedszkolaki zapoznają się z materiałem, wyrabiają glinę, dowiadują się, że musi ona nabrać ciepłoty ciała, że „dębieje”, kiedy wysycha. Poznają ceramiczną terminologię. Uczą się jak naruszać strukturę gliny oraz sklejać poszczególne elementy przy pomocy „szlamu”. Dzieci dekorują swoje prace odciskając w nich elementy z natury (liście, gałązki, muszelki) lub przedmioty codziennego użytku.
- Suszenie – dzieci dowiadują się, jak ważne jest, aby robić to stopniowo.
- Pierwszy wypał (biskwit) – wykonywany przez nauczyciela poza przedszkolem.
- Dekorowanie szkliwem, angobą lub farbami akrylowymi
Prace po jednym wypale, pomalowane farbami akrylowymi:
- Drugi wypał – po nałożeniu szkliwa (ewentualnie szkliwa+angoby) następuje drugi wypał pracy. Gotowe prace można podziwiać w przedszkolnej witrynce, a potem dzieci zabierają je do domu.
Prace po drugim wypale, dekorowane szkliwem:
Szkliwo i angoba:
Mity na temat pracy z dziećmi
Wokół warsztatów ceramicznych dla dzieci w wieku przedszkolnym narosło kilka mitów. Dotyczą one możliwości wprowadzenia odpowiednich do wieku technik. W dzisiejszym artykule obalimy kilka mitów, bazując na naszym doświadczeniu w pracy z dziećmi w wieku od 2,5 lat wzwyż 🙂
Według obiegowej opinii, powszechnej wśród nauczycieli prowadzących warsztaty ceramiczne, niezwykle trudno jest dojść z dziećmi w wieku przedszkolnym do etapu szkliwienia prac ceramicznych. Jednak według nas to mit. Podczas zajęć w przedszkolu dzieci wykonują szkliwienie prac, eksperymentując z kolorami oraz grubością warstw szkliwa.
Co więcej, udało nam się obalić kolejny mit, stosując w pracy z dziećmi angobę – technikę dekoracji wymagającą jeszcze więcej precyzji i cierpliwości niż samo szkliwenie. Często spotykamy się z niedowierzaniem, że daną pracę wykonał trzylatek.
Sekretem jest cierpliwość i dokładność, którą z czasem dzieci wypracowują. Jest to zarówno zasługa sposobu prowadzenia zajęć, jak i umiejętności wyniesionych z montessoriańskiej pracy własnej. Polecamy artykuły, z których dowiecie się więcej na ten temat:
→ Zwyczajny niezwyczajny dzień w przedszkolu Montessori
Konsultacja merytoryczna: Jowita Sielska
Zapraszamy również do obejrzenia galerii zdjęć:
Przeczytaj również:
>> Dzień w przedszkolu Montessori
>> Montessori w domu – proste zabawy dla dzieci w wieku 3-6 lat